zaterdag 11 januari 2014

Roy Donders zorgt voor nieuwe taal van Tilburg

'Tilburg is aan het ver-RoyDonders-en!' schreef taalvriendin Ans van den Nieuwenhuijzen-Kuijters nadat ik een foto van een plaatselijk rioolbedrijf op Twitter en Facebook had geplaatst. Het Tilburgse bedrijf heeft namelijk een nieuwe naam bedacht: 'Uw Riolist van het Zuiden'. Het blijkt Riolering Jonkers te zijn, die als werkgebied in geheel Brabant opereert. En in plaats van dat ze werkelijk in Tilburg-Zuid zijn gestationeerd - evenals Roy Donders - zit Jonkers in de Kapelmeesterlaan en de Perisostraat. Uiterst Tilburg-Noord.

Maar daarover gaat dit artikel niet. Want zoals in de titel gezegd: door Roy Donders krijgen we nieuwe taal. Naast 'riolist' kent ondertussen heel Nederland de 'Roykes' evenals de 'huispakken', de ´glitters´ en de 'pajjètjes'. De 'Roykes' heten op z'n Tilburgs gewoon 'wòrstenbrôojkes meej kaatespèk' en de 'huispakken' van Roy noemden we in de jaren tachtig op zijn half-Engels een 'joggingpak'.

Toen ik medio november door Giel Beelen werd geïnterviewd i.v.m. de prijs voor het project 'Taal van Tilburg', kwam zoals ik al verwachtte de vraag of Roy Donders wel echt Tilburgs sprak. Voorafgaand aan het interview bekeek ik enkele fragmenten op You Tube. Wat me daarin opviel was dat Roy het 'stads meej Haajkaants' gebruikt. Hier en daar horen we Tilburgse klanken, maar daar staat tegenover dat hij ook gewoon de Nederlandse taal gebruikt. 'Het probleem is natuurlijk om aan goeje huispakken te komen.' Slechts één woord verraadt hier zijn Tilburgse komaf. En: 'Hoelang duurt het vurdèsse overal in de winkels hangen? Tot iedereen ze wir heej?' Gevolgd door: 'Ik wil uniek zijn.' Giel Beelen wilde me laten zeggen dat Roy geen echte Tilburger was of niet echt Tilburgs sprak.

Maar woorden als 'logo', 'ontwerpen', 'huispakken' en 'pajjètjes' ....Het was er allemaal nog niet in het Tilburg van de 19e eeuw. Geen wonder dus dat deze woorden nog niet zijn opgenomen in het Tilburgse dialect. Ik ga ze zelf alvast maar toevoegen aan onze in-2012-zelf-aangelegde-woordenlijst. Want wie weet, overleven ze de tand des tijds en worden ze over 100 jaar wel als typisch Tilburgs beschouwd. En mocht nou de huispakkenlijn van Roy Donders helemaal niet lukken, dan kan hij nog altijd gaan kiezen voor een ander beroep: dat van riolist.