Jetske van der Velden onderzoekt de taalverwerving van de Turken in de gemeente Tilburg. Zij zoekt daarvoor onderzoek in Regionaal Archief Tilburg. De eerste twee deelvragen van mijn onderzoek naar de geschiedenis van het taalverschil tussen Turken en Tilburgers zijn: 'Wanneer kwamen de eerste Turken naar Tilburg?' en 'Wat waren de redenen voor hun komst?' Inmiddels heb ik op deze twee vragen al een duidelijk antwoord. In de loop van de jaren zestig kwam de stroom Turkse gastarbeiders op gang, helemaal toen Nederland in 1964 een wervingsovereenkomst met Turkije sloot. De Turken zelf kwamen voor het avontuur en het idee om veel geld voor hun families thuis te kunnen verdienen, lokte hen wel aan. Nederland ontving de gastarbeiders met open armen, omdat er een schaarste was aan arbeidskrachten terwijl de economische groei toenam.
Met deze feiten op de achtergrond onderzoek ik nu hoe het contact tussen Turken en Tilburgers tot stand kwam, aan de hand van de derde deelvraag: ‘Hoe kwamen Turken en Tilburgers met elkaar in contact?’
Dit blijkt interessant te zijn, omdat in eerste instantie gedacht werd dat de Turken tijdelijk in Tilburg zouden verblijven. Het beleid van de overheid en de gemeente Tilburg was dan ook gericht op de verbetering van kansen voor buitenlanders, ‘maar op zo’n manier dat daarmee hen mogelijkheden voor terugkeer niet zouden worden ondermijnd’. In eerste instantie bevorderde de gemeente Tilburg de integratie tussen Turken en Tilburgers dus niet, maar besteedde vooral aandacht aan ‘het behoud van eigen taal en cultuur’ van de Turken door hen eigen ruimtes te geven waar ze bijvoorbeeld hun godsdienst uit konden oefenen, en door op scholen het ‘Onderwijs in Eigen Taal en Cultuur' (OETC) in te stellen voor Turkse kinderen. De eerste gastarbeiders woonden bij elkaar in pensions en hadden daarbuiten weinig tot geen sociale contacten. Pas toen de gezinshereniging op gang kwam en er hier en daar Turkse gezinnen komen wonen, kwam er in verschillende wijken en buurten wat contact op gang tussen Turken en Tilburgers. De gedachte van een tijdelijk verblijf van de gastarbeiders heeft de integratie dus duidelijk vertraagd.
Foto: Collectie Regionaal Archief Tilburg, Nederlandse studenten van de KLOS / Pedagogische Academie treden op voor Turkse kinderen onder leiding van de Turkse leerkracht Ali Akbas, uiterst links.
Wordt vervolgd, Jetske van der Velden