Kennismaken met taalvariatie in Noord-Brabant, bewustwording van hoe we spreken, vooroordelen over dialect en herkennen van het Brabants komen aan bod in de erfgoedles. Ook de ontwikkeling van dialect over meerdere generaties is daar een onderdeel van. 'Taal is in al zijn diversiteit een van de meest centrale markeerders van identiteit', aldus prof. dr. Jos Swanenberg in het voorwoord van het lesmateriaal. 'Taalverandering geeft telkens nieuwe impulsen aan het taalgebruik, zonder de oude authentieke eigenschappen van de Brabantse streektaal uit te wissen.'
Het project is interactief: docenten kunnen gebruik maken van diverse filmpjes o.a. over de Brabantse taal en 'lessen voor op de Tilbörgse kèrmes'. Ook leerlingen die hun opa of oma interviewen, kunnen als filmpje worden toegevoegd. Op de bijgevoegde CD's zijn fragmenten te beluisteren uit Drenthe, 't Gooi, Limburg en Den Haag, evenals uit Brabant: Berlicum, Zundert, Oud Gastel, Loon op Zand, Boxmeer. Tilburg niet? Nee, want het Brabants wordt volgens Swanenberg verdeeld in regio's: West-Brabants, Baronies, Midden-Brabants, Oost-Brabants en Cuyklands. Tilburg behoort uiteraard tot het midden van de provincie.
Dit project brengt me op het idee om straks na de vakantie de leerlingen van het Theresialyceum hiermee te confronteren. Op 30 oktober hebben zij de jaarlijkse 'Jongerencultuurdag', waarvan het Tekstorgel/de Taal van Tilburg een onderdeel is. Jongeren stimuleren hun cultureel zelfbewustzijn te ontwikkelen is namelijk een van de doelstellingen van hedendaags kunst- en cultuuronderwijs. De vragen uit het erfgoedproject 'Wat je zegt ben je zelf' kunnen daarbij helpen: 'Zijn er situaties waarin je anders praat dan thuis?' en vooral: 'Hoe ik praat zegt iets over wie ik ben'.
Wat je zegt ben je zelf
Taal en identiteit in Noord-Brabant
www.erfgoedbrabant.nl