maandag 12 maart 2012

Taolklas om Tilburgs dialect te leren

Prijswinnaar Hans Hessels 2011
De Taal van Tilburg is meer dan de dialecttaal. Toch is het winnen van het  Grôot Dikteej de ambitie van vele Tilburgers. Het aantal dat de felbegeerde  Cees Robben-trofee mee naar huis nam in de loop der jaren, is echter weinig. Zo zijn er in totaal tien eerste prijs-winnaars geweest sinds 1994, het jaar waarin de Stichting Tilburgse Taol voor het eerst een groot dictee organiseerde bij Boerke Mutsaers.

 Het dialectspreken lukt de meeste mensen vrij aardig. Het schrijven ervan is daarentegen veel moeilijker. De Neerlandicus Wil Sterenborg is de grondlegger van spellingwijze van de huidige Tilburgse Taol. Onder zijn auspiciën kwam de dikke, bruine Diksjenèèr tot stand. Dit naslagwerk dient iedere deelnemer aan het Grôot Dikteej min of meer van buiten te kennen, want zinnen, woorden en uitdrukkingen zijn allemaal uit dit woordenboek afkomstig.

 ‘Het schrijven van het Tilburgs is te leren,’ zo zei Petra Robben, nadat zij driemaal zelf de eerste prijs won in 2007, 2008 en 2009. Zij had zich voorbereid door de spelling vooraf goed te analyseren en wat bleek? Er lag slechts een overzichtelijk aantal regels en afspraken ten grondslag aan de Tilburgse spelling. Bovendien is er een klinkertabel voorhanden, waarmee veel woorden foutloos geschreven kunnen worden. Robben zette in 2010 een eerste ‘taolklas’ op: een groep van twaalf á veertien personen, die tien keer bij elkaar komt om de spelling gestructureerd door te nemen aan de hand van diverse oefeningen op papier en via de computer. Robben ontwikkelde daarvoor een lesmap, die elke deelnemer krijgt uitgereikt. De ‘taolklas’ blijkt effectief: in 2010 en 2011 bleken de prijswinnaars afkomstig uit de stal van Petra Robben. ‘Bovendien zijn de lessen echt gezellig. Er wordt veel gelachen en gepraat, maar ook klinken er regelmatig luidruchtig de typisch Tilburgse klanken: kwèèk, jèùn of slaoj meej aaj meej èèrepel.

Wie de Tilburgse spelling ook onder de knie wil krijgen, kan zich opgeven voor de Taolklas. De tien bijeenkomsten vinden plaats op de woensdagen in de Koninklijke Harmonie in de Stationsstraat. Data: 25-4; 09-5; 23-5; 06-6; 20-6; 29-8; 12-9; 26-9; 10-10; 24-10. Datum Dictee: 2 november 2012.

 De lestijden zijn van 20.00 tot 22.00 uur. De aanschaf van de Diksjenèèr is gewenst, er worden door de Stichting Tilburgse Taol echter ook kopieën verstrekt. Deelname kost €  65,-, koffie en thee zijn op eigen kosten.  Opgeven bij Jef Maas, secretaris van de Stichting Tilburgse Taol. T.: 013 4674042 en E.: j.f.maas@home.nl.